Pneumocystis jiroveci (carinii). Znany również pod starą nazwą Pneumocystis carinii (wtedy sklasyfikowany jako pierwotniak), jest grzybem wywołującym u człowieka pneumocystozowe zapalenie płuc. Dotyka ona ludzi o słabszej odporności, takie jak dzieci i osoby starsze, ale są to sporadyczne przypadki. Większość przypadków zakażenia Pneumocystis jiroveci jest objawem zakażenia AIDS, nowotwory jelita grubego. Zakażenie pneumocystozą wykrywa się barwieniem srebrem plwociny.
Pneumocystis jiroveci, znany również pod starą nazwą Pneumocystis carinii (wtedy sklasyfikowany jako pierwotniak), jest grzybem wywołującym u człowieka pneumocystozowe zapalenie płuc. Zarażenie tym grzybem są powszechne. Zarazić można się przez układ oddechowy. Osoby ze sprawnym układem immunologicznym łatwo opanowują zarażenie. U niektórych osobników rozwija się zarażenie bezobjawowe i stają się one nosicielami. Pneumocystis jiroveci występuje u nich jako trofozoity (o długości 2-8 μm) w pęcherzykach płucnych. Znajdują się one w przestrzeni zewnątrz komórkowej przytwierdzone do komórek nabłonkowych. Po stadium precysty następuje przejście w stadium cysty, która jest uwalniana do plwociny. Patogenność tego drobnoustroju wiąże się bezpośrednio z kondycją układu odpornościowego. U pacjentów z wydolnym układem odpornościowym zarażenie jest bezobjawowe. U osób z upośledzonym układem immunologicznym grzyb ten wywołuje śródmiąższowe zapalenie płuc. Dotyczy to chorych na AIDS (zespół nabytego upośledzenia odporności, choroba wywoływana przez wirus HIV) lub pacjentów z innymi ciężkimi zespołami niedoborów immunologicznych. Zapalenie płuc wywołane przez tego grzyba jest powszechną przyczyna śmierci chorych na AIDS. Objawy to duszności, suchy kaszel, gorączka, rzadko łagodna niedokrwistość i niedotlenienie. Do badania pobiera się plwocinę, popłuczyny oskrzelowe, lub biopsję tkanki płucnej. Identyfikację cyst umożliwia metoda Gomoriego, Giemsy lub immunofluorescencyjna z wykorzystaniem przeciwciał monoklonalnych i technika PCR. Wybarwione srebrem P. jiroveci wyglądają jak ciemnobrązowe/czarne cysty zawierające 2 do 8 sporozoitów. Aby potwierdzić zarażenie może być konieczne badanie wielu próbek. W leczeniu stosujemy trymetoprim z sulfametoksazolem (jest lekiem z wyboru w leczeniu jak i w profilaktyce u pacjentów z HIV), albo pentamidynę (u chorych którzy nie reagują na kotrimoksazol lub cierpią z powodu objawów niepożądanych spowodowanych zażywaniem tego preparatu).
