
Węgorek jelitowy – Strongyloides stercoralis
Zarażenie człowieka następuje przez zetknięcie i przenikanie przez skórę nitkowatych larw pasożyta. Po wniknięciu przez skórę larwa węgorka z krwią przedostaje się do serca, płuc, tchawicy, gardła, żołądka i przechodzi do jelita cienkiego. Poszczególnym etapom wędrówki larwy towarzyszą objawy chorobowe: ból brzucha i objawy skórne, które są najbardziej charakterystyczne dla tej choroby. W skórze, wzdłuż drogi wędrówki larw, pojawiają się rumieniowe, swędzące zmiany, szerzące się z szybkością 10 cm/godzinę. W przypadkach powikłanych występują: biegunka, wymioty, nudności.
Węgorek jelitowy i jego cykl rozwojowy
Strongyloides stercoralis (syn. Rhabdonema intestinalis, Anguillula stercoralis). Gatunek ten posiada bardzo ciekawy cykl rozwojowy. Najczęściej spotyka się go w krajach o klimacie ciepłym, chociaż występuje także i w innych okolicach. Pasożytnicze samice (około 2 mm długości i 50 μ szerokości) żyją w płucach i w jelicie cienkim człowieka. Samice te składają jaja w płucach i w jelicie. Jaja zawierają już larwy gotowe do wylęgnięcia. Ponieważ robaki żyjące w jelicie drążą w głąb błony śluzowej lub wnikają w gruczoły Lieberkuhna, wylęgające się larwy przedostają się, do światła jelita i zostają wraz z odchodami wydalone na zewnątrz. Larwy mierzące około 1/4 długości są typu r h a b d i t i s o. Pasożytnicze samce są mniejsze od samic a przełyk posiada charakterystyczne rozszerzenie typu r h a b d i t i s. Oprócz postaci pasożytniczych występują także formy wolno żyjące. Samice wolno żyjące mierzą około 1 mm długości i posiadają rozszerzenie przełyku. Złożone przez nie jaja zawierają dojrzałe do wykłucia się larwy typu r h a b d i t i s. Samce wolno żyjące są bardzo podobne do samców pasożytniczych. Opis całkowitego cyklu rozwojowego rozpoczniemy od zwierząt znajdujących się w płucach człowieka., Niektóre z zapłodnionych samic wędrują z płuc do jelita cienkiego tworząc tam wtórne ogniska zakażenia. Z jaj złożonych przez samice w płucach rozwijają się larwy typu r h a b d i t i s, które następnie zamieniają się na larwy typu f i l a r i i. Larwy te albo przy kaszlu wraz z plwociną zostają wyrzucone na zewnątrz, albo też połknięte rozwijają się dalej w jelicie. Jedne z nich pozostają niezapłodnione, drugie zostają zapłodnione przez samce, które z płuc mogą się przedostać do jelita. W kale rozwijają się z jaj zapłodnionych samic larwy typu r h a b d i t i s. Według przypuszczeń wielu autorów larwy powstałe z jaj zapłodnionych rozwijają się w wolno żyjące w kale samce i samice. Te z kolei wytwarzają larwy typu r h a b d i t i s, które przechodzą w postać f i l a r i i i stają się zdolne do zakażenia człowieka. Larwy natomiast powstałe z samic niezapłodnionych przez formę r h a b d i t i s przechodzą w larwy typu f i l a r i i, którymi się człowiek może zakazić. Dzięki temu, że z jaj zapłodnionych powstaje pokolenie robaków wolno żyjących wzrasta bardzo znacznie ilość larw typu f i l a r i i zdolnych do zakażenia. Zakażenie odbywa się w ten sposób, że larwy typu f i l a r i i wnikają czynnie nawet przez nieuszkodzoną skórę do naczyń krwionośnych i zostają przeniesione z krwią do płuc gdzie ostatecznie dojrzewają. Wnikanie larw przez skórę powoduje miejscowe jej zaczerwienienie, rozwój natomiast pasożytów w jelicie sprowadza ostrą biegunkę, a stolec może zawierać śluz i krew. Diagnoza opiera się na odkryciu w kale larw, a także i obecności ich w plwocinie. Ponieważ skóra jest źródłem zakażenia urządzenia sanitarne zapobiegające zakażeniu ziemi odchodami mogą skutecznie przeciwdziałać rozszerzaniu się infekcji.
Cały szereg innych gatunków z rodzaju S t r o n g y 1 o i d e s pasożytuje u zwierząt jak np. u psa, kota, świni, owcy i innych. Także i u człowieka znaleziono w pojedynczych wypadkach żyjące pasożytniczo gatunki różne od S t r. s t e r c o r a l i s. W Japonii często w niektórych okolicach występuje szczególnie u dzieci szkolnych R h a b d i t i s h o m i n i s nie wywołujący jednak szczególnych objawów chorobowych.